سرویس معماری هنرآنلاین: سید غلامرضا اسلامی، استاد پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران از برگزاری کارگاهی با عنوان "معماری اندیشه؛ مدل‌سازی فکری در پژوهش‌های هنری" خبر داد و در این باره به خبرنگار هنرآنلاین گفت: این کارگاه دارای ابعاد مختلفی است و ما عملاً سعی خواهیم کرد مباحث را با روشی ارائه کنیم که تازه و نوین باشند.
او افزود: این کارگاه مخاطب خاص دارد اما به صورت کلی ابعاد گوناگون و گسترده‌ای را شامل می‌شود و برای تمامی گروه‌های دانشجویی در مقاطع مختلف توصیه می‌شود.
مدرس پردیس هنرهای زیبا تصریح کرد: این کارگاه با بهره‌گیری از روش جدیدی اجرا خواهد شد که به تازگی در دانشگاه‌ها از آن بهره‌مند می‌شویم. در این روش ارائه گفتمان‌ها و مباحث درسی از "آموزش" به سمت "یادگیری" حرکت می‌کند و تأکید اصلی بر یادگیری است. بنابراین مشارکت مخاطبان و طرح سؤالات آن‌ها محرک و عامل انتخاب موضوعاتی خواهد بود که قرار است به بحث و گفت‌وگو گذاشته شود.
اسلامی درباره نحوه اجرای این گفتمان در قالب کارگاه، بیان کرد: همان‌طور که می‌دانید، روش تفکر در اغلب موارد منطقی و عمودی است اما در این کارگاه سعی می‌کنیم که مباحث را از طریق تفکر افقی پیگیری کنیم. در تفکر افقی یا خلاق بهره‌گیری از ساز و کار شبکه‌ای در برقراری نظم فکری کاملا متفاوت از روش خطی و سناریوسازی است.
او ادامه داد: همان‌طور که می‌دانید استفاده از ساختار درختی که کل به اجزاء تقسیم می‌شود متداول است. در این روش ما به سمت جدول و شبکه‌ای کردن موضوعات حرکت می‌کنیم. روش شبکه‌ای شبیه به نقشه شهر است. بنابراین سلسله مراتب و تواتر، اول و دوم ندارد. زیرا همه نقاط شهر مهم است و مبدأ و مقصد هر فردی می‌تواند متفاوت باشد.
مدرس پردیس هنرهای زیبا تصریح کرد: در این روش دقت در مقیاس است. بنابراین می‌توان بالا پرواز کرد و شهر را یک لکه فرض کرد یا اینکه در حد یک خانه یا حیاط، پایین آمد. در این روش هر چه پایین‌تر می‌آییم جزئیات بیشتر دیده می‌شود و هر چه بالاتر می‌رویم، کلیات مورد بررسی قرار می‌گیرد.
اسلامی، معماری اندیشه را توجه به عناصر مختلف دانست و در این باره گفت: ما معمولاً در روند اندیشه‌ورزی از تجرید و تعمیم که خاص انسان است، استفاده می‌کنیم. زمانی که خداوند ما را آفرید، با توجه به دانش غریزی و فطری ما را به زمین آورد. از این جهت توانستیم به درک محیط اطراف خود بپردازیم. به عنوان مثال در آن دوران انسان هر چه را سبز بود، درخت نامید. در این حالت از طریق شباهت‌ها کلمه‌ای ساخت و آن را درخت نامید. پس از این مرحله، انسان به خصوصیت‌های بیشتر درخت توجه کرده و به تعمیم شناخت خود می‌پردازد. برای مثال به درخت بزرگ؛ درخت میوه؛ درخت سرو و ... اشاره می‌کند که این ویژگی را شاید بتوان به تپش فکری تشبیه کرد.
او افزود: تجرید و تعمیم دادن و آنالیز کردن در منطق وجود دارد اما در دانشگاه‌ها بیشتر به تجزیه و تحلیل مسایل پرداخته می‌شود. به عنوان مثال مرغ را تشریح می‌کنیم تا بدانیم که به جای دندان از سنگدان برای آماده‌سازی غذا بهره می‌گیرد. اما این موضوعات روی میز تشریح ما به شکل تکه تکه باقی میماند. یعنی اطلاعاتی که با آن برخورد داریم به صورت جزئی و پراکنده هستند. از طرف دیگر خود موضوع اصلی یا همان مرغی که مثال زدم دیگر وجود ندارد تا آن را در فضا تجسم کرده و آن را به شکل یک کلیت درک کنیم.
مدرس دانشگاه تهران، تأکید بر کلیت مباحث را ضروری خواند و گفت: در فضای کنونی عموماً موضوعات تشریح شده و تکه تکه است به همین خاطر فاقد یک کلیت است. بنابراین ترکیب این اجزاء با یکدیگر نوعی معماری است. اما اندیشه هنگامی شکل می‌گیرد که ما از طریق تفکر وارد عمل می‌شویم. به عبارتی ترکیب کردن تجزیه شده‌ها در معماری اندیشه محقق می‌شود. در این روند هدف پیدا کردن کلیت است تا بتوان از آن استفاده کرد. اما متأسفانه پرداختن به این بخش در کارهای ما ضعیف است زیرا عموماً شیفته جزئیات هستیم.
اسلامی خاطرنشان کرد: در همه دانشگاه‌های دنیا، سیاست‌گذاری‌ها از آموزش و پژوهش به سمت کارآفرینی سوق پیدا کرده تا بتوان با مرتبط شدن دانشگاه با نیاز جامعه به شکل کاربردی‌تری از علم استفاده کرد. در ادامه سیاست‌گذاری‌های دانشگاهی کشورهای توسعه یافته امروزه بر روی ارزش افزوده علوم و شرکت‌های دانش‌بنیان سرمایه گذاری می‌کنند، زیرا فواید این نوع نگاه را به خوبی می‌دانند.
او درباره تطبیق‌پذیری جوانان با این روش نوین، اظهار کرد: اغلب دانشجویان جوان طالب روش‌های نوین به خصوص در پژوهش‌های هنری هستند. از آنجایی که ما در حال گذار از دنیای صنعت به الکترونیک هستیم، این نیاز را به خوبی می‌شناسند. بنابراین دوست دارند که از روش‌های کلاسیک عبور کرده و راه‌های جذاب‌تر و خلاقانه‌تر جدید را تجربه کنند.
مدرس پردیس هنرهای زیبا افزود: به نظرم جوانان نسل جدید علاقه خاصی به روش‌های تازه دارند. اما از آنجایی که این روش‌ها ابعاد پنهان بسیاری دارند، اندکی حضور در این کارگاه‌ها را برای آنان دشوار خواهد ساخت زیرا عملاً مجبور به تفکر و تخیل می‌شوند. با این وجود اشتیاق آنان به کارایی کلاس خواهد افزود.
اسلامی ادامه داد: امیدوارم که شرکت‌کنندگان بتوانند با کمک یکدیگر وارد عرصه ساخت و ساز اندیشه‌های ناب شده و با استفاده از مدل سازی ایده‌های پراکنده افکار خود را در این کارگاه سامان‌مند کنند.
بر اساس این گزارش، کارگاه "معماری اندیشه؛ مدل‌سازی فکری در پژوهش‌های هنری"، چهارشنبه ۲۲ و ۲۹ خرداد ۹۸ (به مدت دو جلسه)، از ساعت ۱۵ الی ۱۹ در پژوهشکده هنر واقع در تهران، خیابان ولی‌عصر(عج)، بالاتر از تقاطع امام خمینی(ره)، نبش کوچه شهید حسن سخنور، شماره ۲۹ برگزار می‌شود.
علاقه‌مندان می‌توانند جهت کسب اطلاعات بیشتر و ثبت نام با شماره ۲-۶۶۹۵۶۱۹۰ تماس داشته باشند.