به گزارش هنرآنلاین، نمایشگاه "نمایه چهل؛ دستاورد انتشارات هنرهای تجسمی" یکی از رخدادهای پژوهشی در یازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر که به بررسی کتاب‌های منتشره در حیطه هنرهای تجسمی در چهل سال اخیر می‌پردازد، فردا 25 بهمن ماه در موزه امام علی(ع) آغاز به کار می‌کند.

سقراطی درباره این بخش گفت: بررسی همه جانبه دستاورد انتشارات هنرهای تجسمی در چهل سال اخیر کاری بسیار دشوار و غیرممکن است. انتشار چند هزار کتاب خود یکی از مشکلات گردآوری و دسته بندی آن است. ضمن آن که برخی از این کتاب‌ها سال‌هاست که منتشر نشده و تبدیل به کتابی آرشیوی و دور از دست شده‌اند. نمی‌توان کتمان کرد که در چهار دهه اخیر هنرهای تجسمی بیش از هر زمان دیگری رشد کرده و این رشد و اعتلا را مرهون اندیشه و سواد و کوشش کسانی است که در هر دوره سعی کرده‌اند مسیر آموزش هنر را ارتقا دهند. این ارتقا در بیشتر موارد از طریق انتشار کتاب‌های مهم هنری صورت گرفته است.

وی ادامه داد: اهمیت گردآوردن چنین نمایشگاهی، تلنگری است بر منتقدان و پژوهشگران تا راه طی شده در مسیر هنرهای تجسمی را به وضوح ببینند و این طی مسیر تاریخی را در نگارش پژوهش‌ها و نقدها فراموش نکنند. تعدد و اهمیت کتاب‌های مختص به هنرهای تجسمی در یک نمایشگاه و مرور آنها می‌تواند جایگاه علمی و مسیر آموزشی هنرهای تجسمی را به چشم آورد، در حالی که اهمیت هنرهای تجسمی در نظر مسئولین همیشه بعد از هنرهای موسیقی و تئاتر و سینما بوده است.

کیوریتور "نمایه چهل؛ دستاورد انتشارات هنرهای تجسمی" در ادامه بیان کرد: سوال هایی مانند اینکه ما چگونه به این نقطه از تاریخ رسیدیم و از چه مسیری گذشتیم؟ف در چه دورانی چه کتاب هایی راه را برای ما روشن کردند؟، چه کسانی در این راه خستگی را شرمنده تلاش و کوشش خود کردند و از پای ننشستند؟ چه کتاب‌هایی برای چند نسل خاطره مشترک شدند و باز نشر این کتاب‌ها چه اهمیت تاریخی‌ای داشته است؟ در هر دوره کتاب‌ها چگونه نمایشگر سلایق ناشران و دغدغه‌های مترجمان و مولفان بوده است در این نمایشگاه مدنظر است.

وی ادامه داد: این نمایشگاه گوشه کوچکی از حیات فرهنگی چند نسل را بازمی‌نمایاند که در مسیر اعتلای هنر از هیچ کوششی دریغ نکرده‌اند. این اولین گام در ستایش کسانی است که تاریخ را برای آیندگان ثبت و ضبط کرده‌اند. از منظری دیگر این نمایشگاه مرور خاطرات نسل‌های مختلف است که در سال‌های متمادی با یکدیگر در خواندن کتاب‌های هنری و آموختن هنر اشتراک داشته‌اند. نگاه کردن به این کتاب‌ها دیدن مسیری است که نسل‌های مختلف با یکدیگر پیموده‌اند. از سویی دیگر، کارنامه مختصری از جد و جهد نامداران، نام‌آوران و ناشرانی است که آموزش هنر مرهون عشق و علاقه آنها به هنرهای تجسمی است. 

سقراطی بیان کرد: نمایشگاه "نمایه چهل" می‌کوشد تصویر درستی از سهم اهالی هنرهای تجسمی در ساختن فرهنگ کشور ایران در چهار دهه اخیر ارایه بدهد، اما کتاب‌های مهم هنرهای تجسمی هستند که به دلیل نبود جا و کمبود زمان در این نمایشگاه بر روی دیوار نرفته‌اند ولی سهم شان در توسعه اندیشه در هنرهای تجسمی کشور محفوظ است و امیدوارم در گام بعدی، نمایش کامل‌تری از دستاوردهای انتشارات هنرهای تجسمی پیش روی مخاطبان قرار گیرد.

به گفته سقراطی هنرهای تجسمی با ده زیرشاخه (تصویرسازی، خوشنویسی، سرامیک، کاریکاتور، گرافیک، مجسمه، عکاسی، نقاشی، نگارگری و هنرهای جدید) یکی از بزرگترین خانواده‌های هنری در ایران است. تشکیل هفت انجمن هنری از سال 1374 نقش سازنده و پیگیر اهالی تجسمی را در چند دهه اخیر نشان می‌دهد. اما در این نمایشگاه بر اساس کتاب‌های جمع‌آوری شده، تمام دستاوردهای انتشارات تجسمی در زیرمجموعه‌هایش به نمایش گذاشته نشده است چرا که امکانش مهیا نبود.

دسته بندی کتاب‌ها و نمایش آنها به این شرح است: "اسطوره شناسی"، "آلبوم های هنری"، "آموزش هنر"، "تاریخ شفاهی"، "تاریخ نگارگری ایرانی"، "تاریخ هنر ایران و جهان"، "تصویرگری"، "هنرهای سنتی و ملی"، "مسابقات و دوسالانه‌های هنری"، "زیباشناسی و تفکر انتقادی نسبت هنر"، "عکاسی و نظریه هنر"، "نقد، نشانه شناسی و نظریه هنر"، "کاریکاتور"، "گرافیک"، "مجموعه مقالات" و "هنر انقلاب".

وی در پایان گفت: سعی من بر این بوده است تا در یک تاریخ‌نگاری موجز و مختصر، شرحی بر هر دسته‌بندی بنویسم. این جملات همچون شاهدی بر تلاش نویسندگان و مترجمان، روحیه کلی آن بخش را در طی چهار دهه هویدا می کند. انتظار می‌رود که مخاطبان در طول نمایشگاه نظرات خود را درباره تاریخ‌نگاری هر بخش بر روی کاغذهایی نوشته و به آن بخش اضافه کنند تا این تاریخچه موجز در تعامل مخاطبان کامل‌تر شود. امیدوارم این رخداد ادامه داشته باشد و شاهد تکمیل شدن این فهرست و گسترش دسته‌بندی زیرمجموعه‌های آن باشیم.

در بخش "نمایه چهل؛ دستاورد انتشارات هنرهای تجسمی" یازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر، ۷۵۰ روی جلد کتاب به نمایش درمی‌آید و از ۲۵ بهمن تا ۱۵ اسفندماه در موزه امام علی(ع) برقرار خواهد بود.