سرویس سینمایی هنرآنلاین: انیمیشن "آخرین داستان" پنجشنبه 11 بهمن ماه در دومین روز سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر روی پرده می‌رود.
این فیلم به کارگردانی اشکان رهگذر برداشتی آزاد از "شاهنامه" به روایت قصه ضحاک ماردوش، آفریدون و کاوه آهنگر است و پرویز پرستویی، لیلا حاتمی، حامد بهداد، اشکان خطیبی، بیتا فرهی، اکبر زنجانپور، فرخ نعمتی، حسن پورشیرازی، باران کوثری، مجید مظفری، شقایق فراهانی، ملیکا شریفی‌نیا، زهیر یاری و بانیپال شومون از گویندگان نقش‌های این انیمیشن هستند.
اشکان رهگذر در گفت‌وگو با خبرنگار هنرآنلاین درباره تکنیک به کار گرفته شده در ساخت این انیمیشن بیان کرد: "آخرین داستان" یک انیمیشن دو بعدی است. به نوعی امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی و نرم افزارهای ساخت انیمیشن، تکنیک سه بعدی بسیار در ایران باب شد، به این دلیل که شدنی‌تر و راحت‌تر است. این تکنیک در سطح جهانی چالش‌های بزرگی دارد، اما در سطح داخلی شدنی‌تر است و تولید کنندگان بیشتر به سه بعدی اقبال نشان می‌دهند. دو بعدی از این جهت سخت است که تکنولوژی خیلی چیزی را حل نمی‌کند و فهم و دانش هنری و توانایی در طراحی همه دپارتمان‌ها و همه افرادی که در پروژه کار می‌کنند اهمیت دارد. انیمیشن دو بعدی امروزه خیلی شاید محبوب نباشد. چند سال بود که همه می‌گفتند عمر این تکنیک تمام شده است، اما دوباره امروزه رشد کرده است و حتی در اسکار امسال نیز چند انیمیشن با این تکنیک حضور دارند و در کانادا، اروپا و ژاپن نیز تعداد آثار تولیدی با این تکنیک بسیار است و مخاطبان حرفه‌ای دارند.
رهگذر در ادامه درباره استقبال مخاطبان بزرگسال از این انیمیشن گفت: متاسفانه شناخت درستی نسبت به رسانه انیمیشن در جامعه ما وجود ندارد و همه فکر می‌کنند انیمیشن برای خردسالان تولید می‌شود، در حالی که انیمیشن یک زبان بیانی است و می‌تواند برای بزرگسالان نیز تولید شود. سالانه در ژاپن آثار بسیاری برای بزرگسالان تولید می‌شود. ما برای جذب مخاطب بزرگسال آمدیم و یک کار خاص انجام دادیم. ما داستان ضحاک "شاهنامه" را انتخاب کردیم و اگر قرار بود حق مطلب به شاهنامه ادا شود برخورد کودکانه جواب نمی‌داد؛ بنابراین تکلیف را روشن کردیم چون این داستان دارای حماسه و مبارزه است و اتفاقاتی که می‌افتد باید درست پیش برود. گروه مخاطب هدفمان را نوجوان و بزرگسال گذاشتیم. نکته‌ای که وجود دارد و نسبت به آن آگاه نیستیم گستره عظیم مخاطبان ایرانی نوجوان و بزرگسالان است که اغلب مصرف‌کننده انیمیشن‌های ژاپنی هستند که تعدادشان نیز کم نیست. این گروه، مخاطبان خاموش سینما هستند، چرا که از مضامین فیلم‌های ما خوششان نمی‌آید و گرایش به سمت آثار خارجی دارند. اگر ما مخاطب همیشگی را در نظر بگیریم، با یک فیلم نمی‌شود ذائقه مخاطب را تغییر داد. شاید مخاطب همیشگی به خاطر انیمیشن بودن فیلم به آن خیلی اقبال نشان ندهد، اما به خاطر ایرانی بودن و انتخاب داستانی از شاهنامه و کیفیت بالای آن قطعا اقبال نشان می‌دهد. در کنار این افراد، می‌توان همان مخاطبان خاموش را نیز جذب کرد چرا که آنچه از ژاپن و آمریکا می‌گرفتند این بار در یک اثر ایرانی می‌توانند ببینند.
این کارگردان جوان در پاسخ به این سوال که انیمیشن‌هایی که این روزها تولید می‌شوند اغلب به دنبال مفاهیم و مضامین خاصی هستند، آیا آن‌ها نیز در کارشان از این مضامین بهره گرفته‌اند، توضیح داد: ما یک استودیو خصوصی هستیم و از نهاد خاصی بودجه نمی‌گیریم که مفاهیم مدنظر آن‌ها را در کار بگنجانیم. این کار دغدغه ما بود و با عشق و علاقه این کار را تولید کردیم، کاری که در شان شاهنامه و فردوسی ایران باشد. متفاوت بودنش هم به لحاظ استایل، کیفیت و تولید متفاوت است و گواه حرف ما حضور در فسیتوال‌هایی است که در آن‌ها موفقیت کسب کرده است؛ مثلا در فستیوال انسی "آخرین داستان" جزو منتخبین بود. قبلا در کن بین چهار پروژه برتر و قبل‌تر از آن بین شش پروژه در حال تولید بود و در اسپانیا و ژاپن هم به همین شکل؛ به خاطر ندارم هیچ کار ایرانی پیش از این چنین دستاوردی داشته باشد.
رهگذر در ادامه در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر این که امروز سینمای ما قهرمان پروری نمی‌کند و دیگر فیلم‌هایمان قهرمان ندارند، با توجه به این که داستان‌های شاهنامه قهرمان محور هستند تا چه اندازه این موضوع را لحاظ کردید، اظهار کرد: ما تمام تلاشمان را کردیم تا قهرمان داشته باشیم. به طور مثال ما آفریدون را داریم، ماندانا، شهرزاد و کاوه آهنگر را داریم و حتی ضحاک که ضدقهرمان است. تلاش کردیم مولفه‌هایی را بگنجانیم که مخاطب را با خود همراه کند و آن را دوست داشته باشد. در جشنواره کودک و نوجوان اصفهان از نزدیک این موضوع را لمس کردیم و بازخورد مخاطبان خود را دیدیم. مردم از اینکه اثری از "شاهنامه" با این کیفیت می‌دیدند راضی بودند و حتی کودکانی دیدیم که چندین بار آمده بودند و فیلم را می‌دیدند و این اتفاق به من اثبات کرد که توانستیم موفق باشیم. البته این مخاطب است که باید به ما بگوید که موفق بوده‌ایم یا خیر. ما کتاب‌های جمشید را منتشر کردیم و این روند را ادامه می‌دهیم و اگر خدا بخواهد به زودی بازی رایانه‌ای این فیلم را نیز وارد بازار می‌کنیم تا مخاطب با قهرمان ایرانی همذات پنداری کرده و همراه شود.
وی درباره زمان توزیع بازی "آخرین داستان" در بازار گفت: پوستر بازی منتشر شده است و در مرحله رفع ایرادهای نرم‌افزاری هستیم تا به زودی منتشر شود.
رهگذر همچنین با اشاره به این که استفاده از بازیگران حرفه‌ای در آثار انیمیشن یک روال حرفه‌ای در تمام دنیاست، توضیح داد: در هالیوود هم بازیگران معروف روی کاراکترهای انیمیشن صحبت می‌کنند و مطمئنا حضورشان روی گیشه و تبلیغات کار تاثیرگذار است. این یک کار اصولی است و دور از ساختار حرفه‌ای نیست. برای ما نیز مهم بود؛ چون هر کدام از بازیگران هزاران طرفدار دارند و برای آن‌ها جالب است که ببینند صدای خودشان را به شخصیت‌های شاهنامه که می‌دهند چه اتفاقی می‌افتد، اما این همه آنچه ما می‌خواستیم نبود. به جرات می‌توانم بگویم "آخرین داستان" اولین تجربه صداپیشگی واقعی است. آنچه در دوبله اتفاق می‌افتد ما در این فیلم نداشتیم؛ یعنی ما به جای مدیر دوبلاژ، بازیگردان داشتیم و بازیگران ما بازی می‌کردند و ما صدایشان را بر می‌داشتیم در حالی که در گذشته از بازیگر انتظار دوبله داشتیم که این کاملا متفاوت است و امیدوارم که موفق عمل کرده باشیم.
وی افزود: درست این است که قبل از شروع تولید، صداها ضبط شود، اما به دلیل مشکلات مالی ما نتوانستیم و کار را با صدای شاهد جلو بردیم. در واقع در میانه تولید از حضور و صدای بازیگران بهره بردیم چرا که بازیگران نیز خیلی اعتمادی نداشتند و باید یک چیزی به آن‌ها نشان می‌دادیم تا این اعتماد در آن‌ها ایجاد شود. قبلا تجربیات خوبی نداشتند در این زمینه و می‌ترسیدند که کار بی‌کیفیت باشد. در میانه تولید این کار انجام شد و بر مبنای صدا دوباره کاری‌هایی داشتیم تا صدا وتصویر سینک شود.
رهگذر درباره زمان این فیلم بیان کرد: زمان کلی کار 115 دقیقه بود که نسخه جشنواره به 100 دقیقه رسید، اما قصد داریم تا برای شبکه نمایش خانگی همان تایم 115 دقیقه را ارائه کنیم.
این هنرمند جوان درباره حضور انیمیشن در جشنواره فیلم فجر و تاثیر جشنواره بر دیده شدن آن، عنوان کرد: دیده شدن انیمیشن در جشنواره فیلم فجر اتفاق خوبی است و نکته مثبتی است. جای امیدواری و خوشحالی برای جامعه انیمیشن است که این فرصت به ما داده شده است، اما ای کاش انرژی بهتری داشت. در هنگام قرعه کشی سئانس فیلم‌ها همه انیمیشن‌ها در سئانس اول بود و عملا این قرعه خیلی معنایی نداشت. مسئله دیگر این که من درباره کار دوستان اطلاعاتی ندارم اما "آخرین داستان" در حوزه صدا و موسیقی واقعا حرف برای گفتن دارد. کریستف رضاعی پنج سال زمان صرف ساخت موسیقی فیلم کرد و از موسیقی نواحی ایران استفاده کرد و در مقدونیه از ارکستر برای ضبط موسیقی فیلم بهره گرفت. همچنین در حوزه صدا نیز اولین فیلم دالبی اتموس ایران است که در مسکو میکس شده است. صداگذاری انیمیشن چند برابر فیلم‌های زنده کار می‌شود چرا که در انیمیشن سکوت محض است و باید روی این سکوت صدا گذاشته شود. آقای علویان از سکوت محض صداگذاری کرده است و چرا نباید کارش در مقابل یک کار زنده داوری شود و ای کاش داوری می‌شدیم و این امیدواری برای ما ایجاد می‌شد. در هرحال این قدم بسیار مثبت برای انیمیشن است اما ای کاش این شانس رقابت در حوزه‌های دیگر را هم به ما می‌دادند.
وی در خاتمه گفت: قول می‌دهم که مخاطبان از دیدن این فیلم شگفت‌زده شوند. "آخرین داستان" فیلم متفاوتی است اما چون سلیقه اینجا مطرح است نمی‌دانم که چه واکنشی نشان می‌دهند. کار قطعا نقاط ضعف دارد. متاسفانه ما با انیمیشن‌های هالیوودی مقایسه می‌شویم که این درست نیست. از طرفی شناخت انیمیشن در ایران خیلی زیاد نیست. منتقدان و اصحاب رسانه حتی چون با آن سروکار نداشته‌اند خیلی آن را نمی‌شناسند. با توجه به این مسائل خیلی ایده‌ای ندارم. تنها می‌توانم امیدوار باشم که نظرات درباره این کار مثبت باشد. برای تولید این فیلم افراد بسیاری زحمت کشیدند و عمر گذاشتند. این فیلم 9 سال طول کشید و قریب به هزار نفر زمان گذاشتند و هر روز شبانه روزی کار کرده‌اند تا این فیلم ذره ذره مثل یک فرش دستباف نفیس ساخته شود. امیدوارم که مخاطبان و منتقدان این زحمات را ببینند و به نوعی پیش برود که بچه‌ها امید به ادامه این مسیر حرفه‌ای داشته باشند.