سرویس تجسمی هنر آنلاین: نشست پرسش و پاسخ خبرنگاران حوزه تجسمی و علی محمد زارع سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران درباره بحث‌های پیش آمده اخیر درباره تصمیم بر ارسال مجدد گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران به رم و برلین امروز ۲۹ خرداد بعد از نشست خبری نمایشگاه  "پرویز تناولی و شیرهای ایرانی" با همراهی محمدرضا کارگر مدیر دفتر امور موزه‌های کشور برگزار شد.

محمد رضا کارگر در ابتدای این جلسه با انتقاد تند از کسانی که مانع برگزاری نمایشگاه گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران در برلین و رم شدند گفت: حضور ایران در موزه‌ها و فضاهای فرهنگی و هنری دنیا یک رسالت ملی است. بسیاری از کشورها علاقمند نیستند نام ایران با اتفاقات فرهنگی گره بخورد و مثلا با یک حرکت فرهنگی که فرهنگ ایران را با قدمتی هفت هزار ساله مطرح می‌کند یا ایران را صاحب گنجینه بدانند، مخالف هستند چون برپایی هر کدام از این نمایشگاه‌ها، میزگردها و سخنرانی‌هایی به همراه خواهد داشت.

او ادامه داد: در این شرایط ناگهان می‌بینیم یک باره مخالفت‌هایی سازماندهی شده علیه این حرکت راه می‌افتد که بی‌ارتباط با آنهایی که در خارج از کشور نمی‌خواهند نام فرهنگ و هنر ایران برده شود، نیست. ما در این زمینه سندهای زنده و ملموس داریم که نمی‌خواهیم در فضای فرهنگ و هنر به آنها خیلی بپردازیم. فقط این را بگویم حضور در جوامع بین‌المللی فرهنگی و هنری از ناحیه موزه‌ها بسیار واجب است و اگر این اتفاق نتوانست درباره گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران بیفتد، غفلت ماست.

علی محمد زارع در ادامه این نشست گفت: زبان موزه زبان تبادل فرهنگ‌هاست. اگر آثار یک موزه به دیگر موزه‌ها نرود اعتبار آن موزه از دست می‌رود. در سال ۹۱ قرار بود این آثار به اتریش برود که به دلیل تحریم‌ها این اتفاق نیفتاد و در دولت جدید و بعد از رفع تحریم‌ها قراردادی با برلین و رم بسته شد و قرار بود ما برای هر کدام از نمایشگاه‌ها ۲ میلیون یورو و نصف بلیت فروشی را دریافت کنیم. آقای جنتی وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم از آن حمایت کردند اما مناقشاتی در عرصه هنری صورت گرفت که با آمدن آقای صالحی امیری این موضوع مسکوت ماند.

سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران بیان کرد: البته برخی از این مناقشات از سوی خارج‌نشینان ایجاد شد. در نهایت ما نمایشگاه آثاری از گنجینه موزه را اسفندماه در خود موزه برگزار کردیم. البته ۲ روز مانده به برپایی نمایشگاه گنجینه، در صفحات مجازی پخش شد که می‌خواهند شبانه این آثار را از کشور خارج کنند. مگر ممکن است اصلا چنین اتفاقی در کشور بیفتد؟ جامعه تجسمی جامعه آرامی است. این اتفاق‌ها آنقدر دولت را حساس کرده که حالا با حضور دیوان محاسبات آثار به گنجینه منتقل می‌شود و این اصلا اتفاق خوشایندی نیست.

کارگر در ادامه گفت: همه آثاری که تا به حال از کشور ما خارج شده است بر اساس تفاهمنامه خارج شده است و اگر اثری بوده که رفته و برنگشته است در جمهوری اسلامی اتفاق نیفتاده است. یک سری لوح هخامنشی در سال ۱۳۱۲ از کشور به شیکاگو رفته بود که برایش دادگاه تشکیل شد. موزه هنرهای معاصر تهران باید برای ارسال آثارش یک پروسه حقوقی را طی کند. اگر مثلا اسامی آثار ارسالی یا زمان دقیقش اطلاع‌رسانی نمی‌شود برای این است که باید یک پروسه طولانی طی شود تا با آثار موافقت شود و اگر در این میان اسامی اعلام شود و ۵ اثر حذف شود خود شما خبرنگاران می‌گویید چرا اطلاعات غلط دادید. زمان خروج را هم اعلام نمی‌کنند تا مسائل امنیتی رعایت شود.

زارع در ادامه گفت: در بیانیه اخیر انجمن نقاشان سه درخواست مشخص برای ارسال آثار گنجینه وجود داشت که منطقی بود. اول اینکه قرارداد در دفتر حقوقی نهاد ریاست جمهوری تایید شود. دوم اینکه بیمه معتبر داشته باشد و سوم اینکه دولت‌های آلمان و ایتالیا بازگشت آثار را تضمین کنند. همه اینها امکان‌پذیر است. ما امانت‌دار مردم هستیم هر چند با صحبت‌های اخیر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی این موضوع دیگر منتفی شده است.

او در ادامه با نشان دادن نمونه چک‌هایی که در سال‌های خرید آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران که نشان از این داشت که به نام موزه هنرهای معاصر تهران و نه افراد حقیقی صادر شده است، گفت: تمام آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران سند دارد و همه این اسناد نشان می‌دهد آثار متعلق به موزه هنرهای معاصر تهران است و هیچ فرد حقیقی نمی‌تواند ادعایی درباره آنها داشته باشد.

او که چک صادر شده برای خرید اثر فرانسیس بیکن و چند اثر دیگر را با ذکر جزئیات نشان می‌داد لیست دیگری شامل ثبت تمام اموال گنجینه را همراه خود داشت و بار دیگر تاکید کرد: ممکن است کپی این دفترچه را شخص دیگری هم داشته باشد اما مهم این است که این اموال متعلق به موزه هنرهای معاصر تهران است. تمام آثار دقیق کارشناسی شده‌اند و حتی پی‌نوشت‌هایی که زمان کارشناسی آثار از سوی کارشناسان نوشته شده بود نیز موجود است. آثار مهم گنجینه نیز در دوره‌های مختلف در قالب کاتالوگ و کتاب چاپ شده‌اند.

زارع همچنین از قرار گرفتن تمام آثار مهم گنجینه تا ۶ ماه آینده روی سایت موزه هنرهای معاصر تهران و دو زبانه شدن سایت خبر داد.