سرویس مد و لباس هنرآنلاین: سمانه امیرخانی از هنرمندان عرصه طراحی لباس بوده که به حسب علاقهمندیاش، بیشتر فعالیت او بر حوزه طراحی لباسهای مجلسی متمرکز شده است.
مشروح گفتوگوی هنرآنلاین با امیرخانی را در ادامه بخوانید:
خانم امیرخانی، لطفاً ابتدا از پیشینه فعالیتتان در حوزه مد و لباس بگویید.
من دوران کارشناسیام را در رشته طراحی لباس و در دانشکده هنر گذراندهام. حدود ۲۰ سال است که مزون دارم و مؤسس خانه مد سیما هستم. بیش از دو سال است که مجوز رسمی فعالیتم را از کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور کسب کردهام. حوزه اصلی فعالیت من لباس مجلسی است اما لباس فرم و تئاتر نیز طراحی میکنم.
بعد از شیوع ویروس کرونا، یکی از حوزههایی که آسیب دید و دچار رکود شد، حوزه لباسهای مجلسی بود چون بسیاری از مجالس برگزار نشد. شما این چالش را چطور پشت سر گذاشتید؟
در حال حاضر لباسها به خاطر اینکه مراسم مختلف کمتر در تالارها برگزار میشوند، سادهتر شدهاند ولی هنوز مجالس کامل تعطیل نشدهاند. یعنی اینطور نیست که بگوییم مجالس دیگر برگزار نمیشوند، چرا که همچنان برگزار میشوند، منتها به صورت محدودتر. لباسها نیز نسبت به قبل از شیوع ویروس کرونا سادهتر شدهاند. مثلاً تمایل مردم به این سمت رفته که از مانتوها برای عقد و عروسی استفاده کنند.
چه اتفاقی افتاده که استفاده از چنین لباسهایی مرسوم شده است؟
به خاطر اینکه عده زیادی مجالسشان را در همان داخل محضر به صورت ساده و مختصر میگیرند و لباسهایی که انتخاب میکنند هم ساده است. با این حال استفاده از لباس عروسها کم نشده است.
شما از چه منابعی برای طراحی لباس استفاده میکنید؟
من بیشتر از لباسهای تاریخی درباریان، سلطنتی و پرنسسی الهام میگیرم. تخیلات هنری قویای دارم و در همان لحظه نخست، لباس مناسب برای تمام افراد را تشخیص میدهم و حتی مدل مو متناسب با استایلشان را نیز پیشنهاد میکنم. مشتریهایی که صفر تا صد کارشان را به من سپردهاند بسیار راضی بودهاند.
برای طراحی استایل به کدام ویژگی افراد توجه میکنید؟
از کودکی به طراحی لباس علاقه داشتم و در دوران مدرسه در این حوزه زبانزد بودم. مدتی نقاش بودم و این مسئله به من خیلی کمک کرد. علاقه دارم تا لباسهایی طراحی کنم که دوختهای خاص دارد و هرکسی نمیتواند ایده آنها را عملی کند را طراحی کنم. منظورم لباسهایی است که به آنها اوت کوتور میگویند.
اشاره کردید که علاقه زیادی به الهام گرفتن از لباسهای تاریخی دارید. در این حوزه چقدر مطالعه و پژوهش کردید؟ آیا منابع تصویری و تاریخی کافی برای علاقهمندان به طراحی لباسهای ایرانی وجود دارد؟
من همواره به دنبال منابع تصویری تاریخی هستم. لباسهای تاریخی تمامی ندارد. دوست دارم تمام زنان را در لباس پرنسسی ببینم. از نظر من لباس نوعی درمان است و افسردگی را برطرف میکند. زمانی که لباس مناسب بپوشیم حس خوبی داریم. بیماری کمتر به سراغ کسانی میرود که خوش پوش هستند. به نظرم بهتر استتمام افراد بخش قابل توجهای از درآمدشان را برای خرید لباس خرج کنند.
خانم امیرخانی، آیا در زمینه لباسهای حجاب نیز فعالیت دارید؟
بله. اما نمیتوان گفت هر لباسی که پوشیده باشد برای حجاب است. من فکر میکنم خوب است که لباس کامل باشد. در گذشته نیز لباسها ناقص نبودند و حکاکی سنگها نشان میدهد که تنها بردگان و اسرا قسمتی از بدنشان عریان بود. زیبایی لباس به پوشانندگی آن است و هراندازه که آستینها بلندتر، پفدارتر و دامنها کلوشتر باشد، نشاندهنده تجمل و سلطنت است.
به عنوانی فردی که ۲۰ سال سابقه فعالیت در عرصه مد و لباس دارید، تاکنون با چه چالشهایی روبهرو شدهاید؟
کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور برای ارتقای این حوزه در تمامی بخشها تلاش کرده اما به هیچ عنوان کافی نیست. طراحان لباس تقریباً همدیگر را میشناسند اما برای مردم چهرههای شناخته شدهای نیستند. در واقع جشنوارهها نتوانستند آن طور که باید و شاید نقش خودشان را ایفا کنند و به زعم من بخش دولتی میتواند فرصتهای بیشتری را برای معرفی فعالان این عرصه فراهم آورد.
آیا در سالهای اخیر در جشنواره مد و لباس فجر شرکت کردهاید؟
بله. در حوزه طراحی لباس اجتماع شرکت کردهام.
شما در کدام استان فعالیت میکنید و روش تبلیغاتتان به چه صورت است؟
در استان البرز مشغول به کار هستیم. دوستان و آشنایان من را به دیگران معرفی میکنند و در فضای مجازی مثل اینستاگرام فعالیت بسیار کمی دارم.
همانطور که اشاره کردید تلفیق نقاشی و طراحی لباس به شما کمک بسیاری کرده است. به نظر شما تا چه اندازه لازم است که طراحان مد و لباس دانش خود را در سایر زمینههای فرهنگی، هنری و و تاریخی ارتقاء دهند تا بتوانند لباسها را با توجه به نیاز جامعه خلق کنند؟
فردی که قصد دارد طراح لباس موفقی شود باید تاریخ لباس جهان را بداند و فرهنگ پوشش جوامع مختلف را نیز درک کند. لباس یک جورهایی الهام گرفته از طبیعت، معماریها و نقاشیها است. بنابراین باید تاریخ هنر را نیز بدانیم. اگر کسی میخواهد طراح لباس باشد لازم است تا مهارتهای نقاشی را کسب کند.
صفرتاصد طراحی و دوخت لباسها را خودتان انجام میدهید یا یک تیم هستید؟
تقریباً همه کارها را خودم انجام میدهم ولی خیاط و تزئینکار نیز دارم.
وضعیت لباسهای فرم کشور از لباس فرم دانشآموزان تا لباس فرم ادارای را چگونه ارزیابی میکنید؟ به نظرتان طراحان برای خلق ایدههای جدید لباس فرم تا چه اندازه باید تلاش کنند؟
تاکنون اقدام موثری در زمینه طراحی خلاقانه لباسهای فرم صورت نگرفته است و بیشتر شاهد رقابت صنعتی در این حوزه هستیم. به عقیده من لازم است افرادی که متولی و مسئول در این بخشها هستند، اهمیت بیشتری به موضوع طراحی داده و اعتماد بیشتر به هنر طراحان کشور در زمینه لباس فرم کنند.
باتوجه به مشکلات بازار و کمیاب شدن پارچه مورد نیاز، آیا مجبور شدهاید تا از جنسی برای دوخت لباسها استفاده کنید که با طراحی اولیه متفاوت باشد؟
پیش آمده که پارچه موردعلاقهام را پیدا نکنم، اما این امر مشکلی برای من ایجاد نکرده است چراکه میتوانم پارچههای مشابه به یکدیگر را پیدا کنم.
آیا بازار داخلی پارچه میتواند جوابگوی دوخت لباسهای مجلسی باشد؟
من بیشتر از پارچههای خارجی استفاده میکنم. پارچههایی که از کشور هند و پاکستان وارد میشوند از نظر کاری بسیار جالب هستند.
خودتان هم در زمینه سوزندوزی و دوختهای سنتی فعالیت میکنید؟
از آنجایی که به لباسهای تاریخی علاقه دارم دوست دارم که چنین طرحهایی در کارم بیاید و کم و بیش در این بخش هم فعالیت میکنم.
در زمینه آموزش طراحی لباس نیز فعالیت دارید؟
بله. اما بهطور رسمی وارد این حوزه نشدهام و فقط به صورت خصوصی آموزش میدهم.
خانم امیرخانی لطفاً از برنامههای کاری آینده خودتان بگویید.
من علاقه زیادی دارم که به حوزه تولید ورود کنم، چراکه اگر آمار تولید بالا برود لباسها دیده خواهد شد و افراد زیادی میتوانند آنها را بر تن کنند.
چه امکاناتی باید فراهم شود تا بتوانید وارد حوزه تولید شوید؟
زمان مؤلفه اصلی است، چراکه فعالیت در این حوزه سخت و دشوار است. علاوهبر زمان به افراد ماهر و منابع مالی نیز نیاز دارم.
شما یک زمانی هم برای بازیگران تئاتر لباس طراحی میکردید. با توجه به اینکه علاقهمند به تولید لباسهای فاخر هستید فعالیت شما در تئاتر چه بازخوردهایی داشت؟
تجربه بسیار جذابی بود و تمایل دارم که دوباره این اتفاق بیفتد. من با توجه به بودجه مشتریان لباسها را طراحی میکردم اما از آنجایی که این کار را دوست داشتم به گروهها تخفیف میدادم و تمام تلاشم را به کار میبستم که بهترین کار را با بهترین قیمت تحویل دهم.
در پایان اگر نکتهای باقی مانده است بفرمایید.
من دوست داشتم طراحان لباس در جامعه بهتر معرفی میشدند. صدا و سیما در این زمینه کوتاهی میکند. تمام فیلمها و سریالهای تلویزیون را که نگاه میکنید، متوجه میشوید بیشتر لباس بازیگران تلویزیون ساده است. فکر میکنم این امر به سیاست ترویج سادهزیستی برمیگردد، اما نباید فراموش کرد که در کتاب آسمانی ما اشاره شده که زیورآلات برای استفاده مردم آفریده شده است و باید از زیبایی استفاده کرد. از این جهت فکر میکنم رسانه ملی این قدرت را دارد که بیش ازگذشته به معرفی انواع الگوهای پوششی متأثر از هنر طراحان مد و لباس کشور بپردازد.