سرویس مد و لباس هنرآنلاین: لباس محلی در منطقه سیستان استان سیستان و بلوچستان، قدمتی چند هزارساله دارد که با توجه به ارتباط مستقیم با اقلیم و آب‌وهوای گرم و خشک آن منطقه، بر اساس پژوهش‌های مرتبط با قدمت تاریخی این قوم و همچنین مطالعات فرهنگی و تبارشناسی، لباس سیستانی شباهت فراوانی به پوشش مردمان بخش‌هایی از استان کرمان و هرمزگان و کشورهایی همچون پاکستان، هندوستان و افغانستان دارد.

مریم رضایی دوم از هنرمندان عرصه دوخت‌های سنتی و سوزن‌دوزی شهر زابل در منطقه سیستان با اشاره به ویژگی‌های منحصربه‌فرد پوشش مردمان این منطقه به خبرنگار هنرآنلاین گفت: بدون شک درباره منطقه‌ای صحبت می‌کنیم که پارچه‌ها و زیورآلات کشف‌شده در آن، حکایت از تاریخی چند هزار ساله دارد و علی‌رغم بسیاری از اشتراکات فرهنگی و هنری با ناحیه بلوچستان اما همگان، سیستان را به لباس خاص سنتی، سیاه‌دوزی و خامه‌دوزی آن می‌شناسند.

او که به همراه خواهر و جمعی از دوستان خود، گروهی هنری با عنوان "کی بانو" را در شهر زابل ایجاد کرده‌اند، در ادامه به ارائه توضیحاتی درباره لباس زنان مردم سیستان پرداخت و اذعان داشت: از مشخصات لباس زن سیستانی، به‌کارگیری نوعی سوزن‌دوزی روی آن است که در حاشیه یقه و سرآستین به کار می‌رود و در محل به آن سیاه دوزی  می‌گویند؛ در ارتباط با این هنر می‌توان گفت سیاه‌دوزی سیستانی نوعی سوزن‌دوزی در منطقه سیستان است که برای تزئین پیش‌سینه و سرآستین لباس به کار می‌رود و در این نوع دوخت از نخ سیاه‌رنگ ابریشمی استفاده می‌شود.

رضایی دوم در ادامه درباره مشخصات لباس مردان سیستان توضیح داد و تصریح کرد: لباس مردان سیستانی عمدتاً شامل دستار، سرپوش پیراهن و شلوار بوده که بیشتر به رنگ سفید و قد آن تا سر زانو است. همچنین مردان سیستانی جلیقه‌ای روی پیراهن می‌پوشند که به آن جلزقه می‌گویند.

این هنرمند منطقه سیستان به یکی دیگر از دوخت‌های سنتی این منطقه اشاره کرده و گفت: خامه‌دوزی که به آن خامک دوزی یا خمک دوزی نیز بیشتر در روستاهای سیستان رواج دارد و روی الیاف و پارچه‌های مخصوص به همت دستان زنان با ذوق سیستانی به نقش درمی‌آید که از نقوش خاص و اصیل بومی شکل‌گرفته و به‌وسیله ابریشم نتابیده به شکل‌های برجسته هندسی و به‌صورت گل‌های متنوع نمودار می‌شود.

رضایی دوم در ادامه به شرایط حاکم بر دوخت‌های سنتی منطقه سیستان اشاره و تصریح کرد: طی سال‌‍‌های اخیر، عزمی جمعی در این منطقه به‌منظور احیای انواع سوزن‌دوزی و رودوزی‌های سنتی به وجود آمده است هرچند که اغلب مردم منطقه سیستان کارمند هستند اما به لطف امکان تبلیغات مجازی و بسترهای فراهم‌شده در شبکه‌های اجتماعی، فرصت عرض‌اندام برای بسیاری از هنرمندان فراهم‌شده که خود می‌تواند موجب تهییج سایر مردم منطقه در جهت تلاش برای احیای این میراث کهن شود.

در ادامه گالری از تصاویر آثار مریم رضایی دوم و همکاران او در مجموعه "کی بانو" را ببینید: