سرویس تجسمی هنرآنلاین: ششمین کارنمای پژوهشی انجمن هنرمندان نقاش ایران ویژه آثار اعضای بالای ۴۰ سال، از ۱۹ آبان در گالری‌های خانه هنرمندان ایران در حال برگزاری است. در این نمایشگاه آثاری از ۳٧ هنرمند که در طول ۲ سال گذشته خلق شده‌اند در معرض دید مخاطبان قرار گرفته است. طرح کارنمای پژوهش با هدف بازبینی در آثار و عملکرد اعضای انجمن هنرمندان نقاش ایران پایه‌گذاری شده و پیش از این 5 دوره از آن برگزار شده است.
سید مسعود ابوالفضلی، رحمان احمدی‌ملکی، شهلا آرمین، فرح استادهاشمی، مهدی اسدی، مریم آقایی، ابراهیم اکبری‌گرز، فریماه تابعی، حبیب توحیدی، آزاده تیموریان، نرگس خادمی، علی ذاکری، سعید رفیعی‌منفرد، نینا ره‌شناس، فریبرز زرشناس، مریم سینکی، صابر سلیمانی، مهوش سهیلی، فریبا شایگان، شراره صباغ‌پور، فاطمه ظریف، یعقوب عمامه‌پیچ، مینا غازیانی، محمدعلی غفوریان، بهارک فتحی‌آذر، ژیلا کامیاب، شادان کیوانی، فرهاد گاوزن، فریده لواسانی، سوسن مبشر، مهرین مختاری، معصومه مظفری، الهه مقدمی، مینا نادری، احمد وکیلی، شهلا همایونی و نوید هوتن هنرمندانی هستند که در این دوره از کارنمای پژوهشی شرکت دارند.
"یک نمایشگاه انفرادی به شکل گروهی" از شعارهای این کارنماها است و بر این اساس هر هنرمند بخشی از دیوار گالری را در اختیار می‌گیرد تا تعدادی از آثار خود را به صورت یک مجموعه نمایش دهد. تعداد آثار هنرمندان بر اساس ابعاد آنها متغیر است و هر هنرمند می‌تواند 5 تا 10 تابلو ارائه کند. اما در این نمایشگاه شاهد تنوع بیشتری هستیم تا جایی که هنرمندی توانسته 60 اثر کوچک را روی دیوار نصب کند.
اولین چیزی که در این نمایشگاه به چشم می‌آید تنوع آثار است. با توجه به اینکه کارنما بدون انتخاب موضوع، سبک و حتی داوری آثار برگزار می‌شود، هر هنرمند امکان این را داشته تا آثاری را که در فضای شخصی خود خلق کرده است آزادانه به نمایش بگذارد. بنابراین عجیب نیست اگر آثار فیگوراتیو، انتزاعی، دکوراتیو و... را در کنار یکدیگر ببینید و فضای بصری شما در هر چند متر از دیوار گالری تغییر کند.
یکی از فواید اصلی کارنمای پژوهشی، کشف و معرفی نقاشانی است که در زمینه رشته خود فعالیت دارند اما در جامعه تجسمی و برای مخاطبان چندان شناخته شده نیستند. بنابراین یکی از مزایای این نمایشگاه آشنا شدن با آثار هنرمندانی است که شاید نمایشگاه‌های انفرادی آنها کمتر به چشم بیاید، اما در این نمایشگاه فرصتی برای یافتن مخاطب خود پیدا می‌کنند.
نکته دیگری که در کارنما مشهود است تفاوت سطح کیفی آثار است. بیننده‌ای که در فضای گالری گردش می‌کند به تناوب شاهد آثاری است که با دغدغه‌های هنرمندانه به تصویر کشیده شده‌اند و یا آثاری ناپخته را می‌بیند که گویی تنها جنبه سرگرمی برای نقاش دارند.
در مجموع کارنماهای پژوهشی فرصت مناسبی است تا بخشی از نقاشان ایرانی را محک بزند. اگرچه عده زیادی از نقاشان در انجمن هنرمندان نقاش ایران عضو نیستند و در این رویداد شرکت ندارند، اما در این نمایشگاه‌ها مشخص می‌شود چه تعداد از هنرمندان عضو انجمن در دو سال اخیر فعال بوده‌اند و آثار جدیدی خلق کرده‌اند. از سوی دیگر فرصتی فراهم می‌شود تا مخاطبان با دیدگاه‌ها، دغدغه‌ها و توانایی‌های این گروه از هنرمندان آشنا شوند.
تهیه آرشیو کاملی از هنرمندان با برگزاری کارنما
مینا نادری، مدیر کمیته نمایشگاه‌های انجمن هنرمندان نقاش ایران، یکی از هنرمندانی است که آثارش را در این کارنما ارائه کرده است. مجموعه "گردش در باغ هیچ" شامل تابلوهای کوچکی است که فضای داخلی یک خانه را نمایش می‌دهد و گویای فقدان انسان است. این مجموعه که جدیدترین آثار این هنرمند است چندی پیش در قالب نمایشگاه گروهی "نوزده پنج" به نمایش درآمد.
نادری درباره برگزاری این نمایشگاه به هنرآنلاین گفت: کارنما یک کار پژوهشی است که هنرمندان فعالی را که در دو سال اخیر فعالیت هنری داشته‌اند شناسایی می‌کند و میزان مشارکت اعضا در رویدادهای انجمن را می‌سنجد. کارنماهای پژوهشی انجمن هنرمندان نقاش ایران در دو گروه برگزار می‌شود. سال گذشته 4 نمایشگاه ویژه هنرمندان زیر 40 سال برگزار شد که 187 هنرمند با 1011 اثر در آنها حضور داشتند و کتابی از مجموعه این نمایشگاه‌ها چاپ شد. برای برگزاری 4 کارنمای اول از کمیته اجرایی با هنرمندان تماس می‌گرفتد تا آنها 5 تا 10 اثر متعلق به دو سال اخیر را به نمایشگاه ارائه دهند. قصد ما این بود که فرصتی برابر برای همه اعضا به وجود آید و آثار آنها بدون داوری نمایش داده شود.
او با بیان اینکه در کارنمای 5 و 6 که به اعضای بالای 40 سال اختصاص دارد، استقبال هنرمندان بیشتر شده است، افزود: تعدادی از هنرمندان با کمیته نمایشگاهی تماس می‌گرفتند تا آثارشان را در کارنما شرکت دهند. در کارنمای پنجم 44 هنرمند با 230 اثر و در کارنمای ششم 36 هنرمند با 270 اثر حضور داشتند. در مجموع تا به حال 80 هنرمند بالای 40 سال با 500 اثر در کارنما شرکت کرده‌اند. استقبال از کارنماها برای ما جالب است و امیدوارم تا پایان کار این دوره انجمن، بتوانیم دو یا سه کارنمای دیگر را برگزار کنیم.
نادری ادامه داد: ما در برگزاری کارنماها روی فروش آثار تمرکز نداشتیم، با این حال از گالری‌ها و مجموعه‌داران دعوت کردیم که از آثار بازدید کنند. با وجود اینکه این نمایشگاه فروش چندانی نداشت اما عده زیادی از علاقه مندان داخل و خارج از کشور از انجمن خواستند که هنرمندان را به آنها معرفی کند. با توجه به اینکه برگزاری کارنماها باعث شده آرشیو کاملی از هنرمندان در اختیار داشته باشیم، توانستیم مشخصات هنرمندان و آثار آنها را در اختیار گالری‌داران، کیوریتورها و مجموعه‌دارها قرار دهیم و پیشنهادهایی برای برگزاری نمایشگاه در کیش، شمال ایران و خارج از کشور دریافت کردیم. امیدوارم در آینده بتوانیم در جهت معرفی بهتر هنرمندان گام برداریم و فروش خوبی برای آثار آنها ایجاد کنیم.
نمودارى از توان هنرى و فعالیت اعضای انجمن
ژیلا کامیاب، نقاش و سفالگری که سال‌ها به تدریس در دانشکده‌های هنری پرداخته است، با 4 تابلو در ابعادی بزرگ در این نمایشگاه حضور دارد. این مجموعه که "ناکجا آباد" نام دارد با اکریلیک روی بوم و در فضایی انتزاعی، نمایانگر مناظری ناشناخته و موهوم است.
کامیاب درباره کارنمای پژوهشی گفت: این حرکت که انجمن نقاشان حداقل سالى یک بار نمایشگاه از جدیدترین آثار اعضا برگزار کند بسیار خوب و به جا است، زیرا نمودارى از توان هنرى و فعالیت هر یک از اعضای انجمن است و در یک بررسى کلى سطح کیفى انجمن مشخص می‌شود.
او با بیان اینکه در نمایشگاه‌هایى که تاکنون با عنوان کارنما برگزار شده، حضور خوب و فعال کمیته نمایشگاه‌ها مشخص بوده است افزود: اما مشکل این نمایشگاه‌ها این است که در کنار آثار حرفه‌اى و قابل اعتنای هنرمندان شرکت کننده، آثار تعدادى از اعضا هم نشان دهنده این است که آنها دغدغه اصلى در نقاشى ندارند. بنابراین در یک جمع‌بندى کلى می‌توان نتیجه گرفت که شاید انجمن نقاشان در عضو پذیرى وسواس و دقت کافى نداشته است.
کامیاب ادامه داد: از طرفى برگزارى چنین نمایشگاه‌هایى لازم است و من هم با کمال میل در آن شرکت کردم، اما لازم است که در زمان برگزارى نمایشگاه، انجمن از گالری‌هاى معتبر، مجموعه‌داران، هنرمندانى که عضو انجمن نیستند و منتقدین هنرى براى دیدار آثار، نقد و بررسى و رونق بازار هنرى دعوت کنند، در غیر این‌صورت این نمایشگاه‌ها تنها در حد نشان دادن بضاعت هنرى هر هنرمند خواهد بود.
انجمن نباید وظیفه یک گالری‌دار را انجام دهد
فرهاد گاوزن هنرمندی است که بیشتر به عنوان یک طراح شناخته می‌شود و دغدغه او در زمینه طراحی باعث شد چندی پیش نخستین موزه طراحی ایران را تاسیس کند. او با سه اثر در این کارنما حضور دارد و برخلاف رویه معمول که مقواهای او آزادانه در فضای گالری نصب می‌شوند، این بار طرح‌ها در قاب‌هایی سفید محصور شده‌اند.
گاوزن درباره این نمایشگاه گفت: برگزاری کارنماهای پژوهشی اقدام خوبی است و ویژگی‌های یک نمایشگاه حرفه‌ای را دارد، اما به نظر من انجمن هنرمندان نقاش ایران باید کارهایی بزرگ‌تر از برگزاری نمایشگاها را در دستور کار خود قرار دهد. هر چند کارنماهایی از این دست باید ادامه یابد اما نباید دیگر فعالیت‌های انجمن زیر چنین حرکت‌هایی پنهان شود.
او با بیان اینکه انجمن نباید مانند موسسات کوچک فعالیت کند، افزود: انجمن‌ها باید روی هم‌اندیشی‌های بزرگ‌تر تمرکز کنند و یا آغازگر راهی باشند که بتوانند حقوق از بین رفته و نداده خودشان را از دولت مطالبه کنند و حق اعضای خود را از فضای فرهنگی کشور بگیرند. همانطور که انجمن طراحان گرافیک یا انجمن خوشنویسان و تئاتری‌ها و سینماگران می‌گیرند.
گاوزن افزود: ممکن است انجمن نقاشان دلایل زیادی مانند کمبود بودجه برای کم‌کاری خود داشته باشد، اما این دلیل نمی‌شود که ما مطالبه‌ای از آنها نداشته باشیم و به نظر من انجمن باید کاری کند که مطالبه اعضا از دولت بالا برود. اصولا هنرمندان نقاش عزت نفس بالایی دارند اما واقعیت این است که جیب آنها خالی است. منظور من این نیست که انجمن آثار هنرمندان را بفروشد اما باید حق هنرمندان را خصوصا از شهرداری بگیرد. نه اینکه چند دیوار برای رنگ کردن به ما بدهند و یا در پروژه چند روزه "بهارستان"، چند تخم مرغ به نقاشان بدهند که رنگ کنند، بلکه پا را باید فراتر گذاشت تا آثار ما در ادارات، بیمارستان‌ها، مدارس و تک تک خانه‌های مردم راه یابد.
این هنرمند ادامه داد: درد منِ نقاش دیگر شرکت در یک نمایشگاه زیبا نیست. انجمن نباید وظیفه یک گالری‌دار را انجام دهد و وقت ارزشمند خود را با نمایشگاه گذاشتن‌ها مشغول کند بلکه باید از شهرداری و دیگر نهادهایی که وظیفه حمایت از هنرمندان را دارند مطالبات داشته باشد و در این راستا تلاش کند چند بار نشست خبری برگزار کند و این مسئله را رسانه‌ای کند. در شرایط فعلی که مردم، دولت و شهرداری آثار هنرمندان را نمی‌خرند تکلیف هنرمندان چیست؟ مگر چند کلکسیونر و مجموعه‌دار خصوصی داریم. چرا به دنبال آن خرید نیم درصدی‌ها نباید برویم؟ تا کی باید منتظر باشیم که فهم عمومی از این هنر بالا برود تا آثار هنرمندان از سوی مردم خریداری شود؟ ای کاش قدرت تصویر و خصوصا نقاشی را همه می‌دانستند که اگر می‌دانستند دویست سال جلوتر از شرایط فعلی بودیم. به نظر من پیگیری این خواسته‌ها از وظایف انجمن است تا گشایشی در کار هنرمندان حاصل شود.
گفتنی است ششمین کارنمای پژوهشی انجمن هنرمندان نقاش ایران تا ۳۰ آبان ۱۳۹۶ در خانه هنرمندان ایران به نشانی خیابان طالقانی، موسوی شمالی، ضلع جنوبی باغ هنر میزبان علاقه‌مندان خواهد بود.