به گزارش هنرآنلاین ، ماهنامه شهر کتاب با همکاری اتووود، کانون معماران معاصر و انسان شناسی و فرهنگ، اقدام به برگزاری نشستی با عنوان "معماری شیراز ـ چشم انداز آینده" کرده است، طرح پرسش جانبی: "آیا معماری رادیکال میتواند به شهر ایرانی، وجهی انتقادی دهد؟" به پرسش اساسی این پروژه وجهی عمومی، فراگیر و غیرجغرافیایی تر میدهد و امکان بسطان به حوزه معماری رادیکال و مواجه انتقادی با شهر ایرانی توسط معماری را فراهم میآورد، این نشست تلاش دارد در قالب یک گفت و گوی انتقادی امکان سنجی تعریف چنین پروژههایی در ایران را محک زده و وجوه مغفول مانده ان را نمایان و به موازات لایههای تاکنون بررسی نشده ان را واکاوی کند.
در همین چارچوب روز چهارشنبه، 28 بهمن ماه 1394، ابتدا علیرضا امتیاز و آرش بصیرت ـ به عنوان سردبیران پروژه ـ ضمن تبیین کلیاتی مختصر از اهداف پروژه چالشهای پیش رو را برای مخاطبان جلسه طرح خواهند کرد و به دنبالان مهدی پارسایی در قالب یک رویکرد تبارشناسانه به صورت مختصر فرایند تولید فیزیکی شهر شیراز از دورهی زندیه تا وضعیت معاصر را بر حاضران مرور خواهد کرد. همچنین مینا سعادت فرد که یکی از طراحان درگیر پروژه است، باز هم در قالب یک ارائه کوتاه اتمسفر حاکم بر طرح و ابهامات و چالشهای خُرد و نزدیک تر پروژه را شرح خواهد داد و پس از ان در پنل گفت و گویی با حضور رضا دانشمیر، آرش نصیری، نشید نبیان و افشین فرزین چالشهای عمده و خُرد پروژه از زوایای متنوع مورد نقد ساختاری قرار خواهد گرفت.
بخش عظیمی از جمعیت جهان ـ بیش از 54 درصد ـ در شهرها زندگی میکنند، ما به تماشای فرایند شگفت آور شهری شدن فزاینده نشستهایم، فرایندی که از یک سو غیرقابل پیش بینی است و از سوی دیگر در مقیاسی نجومی پساانسانی. شهرها از یک سو قطبها و مراکز ارتباطات وسیع انسانیاند و سرچشمههای فوران خلاقیت و تمثالهایی از زندگی سبز و از سوی دیگر کالبد دردْنشان شهری شدن صنعتی: آلودگی فزاینده هوا، افزایش بزهکاری و جرم، تکه شدگی اجتماعی بافت شهری و البته انسانْ زدایی توده وارِ بزرگْ مقیاس گسترههای شهر.
توسعه شهرها، چندگانگی حاکم بر شبکههای نامتجانس شهری، ظهور اقتصادهای موازی و چندگانگیهای ماهیتی تولید شهر، عملاً رشد نظام شهرها را برقراری سوق داده است که فراتر از کنترل به نظر میآیند، در این میان مدل برنامه ریزی عقلگرا نیز با شکست مواجه شده است، این نظام از یک سو در مواجه با شهرهای غربی ای که در حال حاضر کاملاً در چنبره منطق مصرف گرفتار آمدهاند ناکارامد است و از سوی دیگر در تحلیل شکل گیری کلان شهرهایی که در اقتصادهای نوظهور نضج میگیرند نامعتبر به نظر میرسند.
این یک واقعیت است که پیچیدگی غیر قابل اغماض روند عظیم تولید شهر در گام اول اعتبار مفاهیم مستقر و پروژههای فکری حاکم بر سنتهای طراحی معماری شهر را به پرسش میگیرد و در گام بعد به معماران یاداور میشود که اندیشیدن به چگونگی معماری شهر جز اولویتهای فوری و مبرم این جا و اکنونشان است.
با این حال، این جریانهای ناهمسو، برخی مواقع به پیکره بندیهای شهری ای منجر شدهاند که علی رغم ابهام در منطق اجتماعی و اقتصادیشان، پتانسیلهای تایپولوژیک و یا ژنریکی بروز میدهند که میتوانند به تولید تراکمهای معمارانه پویا منجر گردند، تراکمهای معمارانه ی رادیکالی که ارتباط میانها ان در قامت خُردْشبکه های مقاومت و تفاوت، نطفههایی انتقادی بر هژمونی شبکه یا شبکههای مسلطِ رشد شهری را زنده نگاه خواهند داشت. در چارچوب یک چنین تعاملی میان فرایند تولید شهر و تراکمهای معمارانه رادیکال، محوریت ویژه نامه شیرازِ مجله معمار را بر طراحی پیش نهادهای معمارانه رادیکال برای مواجه انتقادی با چشم اندازهای شهر شیراز قرار گرفت. اساسیترین رویکرد در این پروژه کنار گذاشتن مواجه متعارف و حافظ وضع موجود با معماری آینده شهر و جهت گرفتن به سوی منتها الیه هاست.
باید توجه داشت منتها الیه گرایی از یک سو میتواند به حذف معماری منجر شود و از سوی دیگر به حذف انسان، که البته در هر دو حالت، تعبیر ما از شهر را با چالشی عمیق مواجه خواهد کرد، از این روست که شاید کلانترین نگره پروژه تلاش برای راستْ ازمایی امکان هم نشینی معماری رادیکال برای مواجه انتقادی با شهر آینده در جغرافیای ایران است. برای نیل به این نگاه حدی ابتدا باید پذیرفت که: ـ ادبیات حاکم بر پروژه ادبیاتی است ضد وضع موجود.
ـ پروژه نسبت به تاریخِ معماری و شهر رویکردی تبارشناسانه دارد یعنی بر دگرگونیهای حادث در نظامهای گفتمانی، گسست، عدم تداوم و فقدان وحدت تاکید دارد. از قبل این ادبیات ضدْگون و تحت شمول یک رویکرد تبارشناسانه پروژه با چهار پرسش کلان مواجه است: - هستی شناسی مفاهیم درون و برون دیسیپلینار معماری در بازه زمانی چشم انداز پروژه ـ چگونگی مواجه ما ایرانیها با تاریخ گذشته، تاریخ اکنون و تاریخ آینده ـ تبارشناسی رادیکال مسائل درون دیسیپلینار تاریخِ اکنون معماری برای مواجه انتقادی با شهر آینده ـ برقرار کردن ارتباط منطقی بین پاسخهای سه پرسش پیش آمده با شیراز آینده و مسائل مبتلا به ان
جدا از نحوه مواجه با پرسشهای اساسی پروژه و طراحی پاسخهای احتمالی، هم اندیشی و گفت و گو بر محور امکان شکل گیری معماری رادیکال برای نضج گیری نقد بر فرایند تولید شهر در ایران، غایی و استراتژیک ترین هدف این پروژه است.
لازم به ذکر است، مکان برگزاری نشست فروشگاه شهر کتاب الف واقع در زعفرانیه. خیابان مقدس اردبیلی. خیابان الف و زمان برگزاری ساعت 16:30 تعیین شده و ورود برای عموم آزاد است.