به گزارش خبرنگار تجسمی هنرآنلاین ؛ از بدو ورود به گالری مژده برگزار کنندگان نمایشگاه، با نصب نوار زرد که بر روی آن نوشته شده بود خوشنویسان مشغول کارند، مخاطبان را به داخل گالری راهنمایی می‌کردند. شیوه طراحی این نوار زرد رنگ به نوعی یادآور نوارهای زرد رنگی است که در اطراف ساختمان های در حال ساخت و ساز نصب می شود. نوارهایی که بر روی آن نوشته "کارگران مشغول کارند" و به نوعی با این نوار زرد رنگ برگزار کنندگان از بدو ورود به مخاطب هشدار می دادند که احتمال خطر در این مکان وجود دارد. خطری که از بدو امر دلهره و اضطراب را می خواهد به مخاطب القاء کند.

فضای گالری هم به نوعی طراحی شده بود که مخاطب گویی قدم به یک فضای نیمه تاریک می گذاشت و فضای پیچ در پیچ گالری مژده نیز در این امر تاثیر بسزایی داشت. هزار توهایی که می‌خواهند ما را به حقیقت نزدیک و یا دور کند.

در بدو امر یک LCD بزرگ در گالری نصب شده است که در آن ویدئوی 6 دقیقه‌ای به کرارت تکرار می‌شود. در این ویدئو بهرام حنفی و محمد فدایی هریک به شیوه و تکنیک خود با هم یک اثر هنری را خلق کرده‌اند. وجه اشتراک شیوه کار این دو هنرمند در این بود که در هر مرحله از کار اثری که در حال خلق آن بودند را با شلینگ آب می شستند و دوباره پروسه خلق اثر ادامه پیدا می کرد.

با این که بهرام حنفی از جمله هنرمندانی است که به گفته خود همچنان به سنت کلاسیک خوشنویسی پاپیند است برای خلق آثارش سال هاست که از تکنیک ابداعی استفاده می‌کند. او در این تکنیک با استفاده از لولای در " آثارش را خلق می‌کند. ابزاری که تاکنون هنرمندان از آن برای خلق اثر استفاده نکرده‌اند.

نکته قابل تامل این نمایشگاه این بود که هر دو هنرمند این نمایشگاه لباس کار پوشیده بودند.

در این نمایشگاه فدایی 6 اثر در ابعاد 2 در 2 متر و 50/1 در 50/1 را و حنفی نیز 6 اثر در ابعاد 190 در 140 را به نمایش گذاشتند. آثار این نمایشگاه از مجموعه‌های اخیر این دو هنرمند هستند که در سال 92 خلق شده اند. ابراهیم گلستان نیز بر آثار این نمایشگاه مقدمه نوشته است. همچنین همزمان با برپایی این نمایشگاه ویژه نامه ای تئوریک پیرامون خوشنویسی و نقاشی خط منتشر شده است.

ویژگی مشترک آثار محمد فدایی و بهرام حنفی در این نمایشگاه حول و حوش موضوع آثار است که به نوعی بازتابی از اضطراب زیستن انسان معاصر را به نمایش می گذارد.

همواره بشر در طول تاریخ با اضطراب و نگرانی روبرو شده است و بارها به شکل های مختلف به حبس و گرفتاری افتاده است و این چرخه تا زمانی که بشرهست و زندگی جریان دارد ادامه خواهد داشت؛ گویی هنرمندان شرکت کننده در این نمایشگاه قصد دارند با برپایی این نمایشگاه و نمایشگاه های آتی " خوشنویسان مشغول کارند" این پرسش اساسی را مطرح کنند که آیا خوشنویسی و نقاشی خط می تواند پاسخ گوی نیازهای امروز جامعه هنری باشد و دغدغه های انسان امروز را از رنج ها و شادی و اضطراب را به نمایش بگذارد.

برگزارکنندگان نمایشگاه با برپایی این نمایشگاه و نمایشگاه های آتی زمینه‌ای را برای راه‌اندازی بحث های تئوریک درباره نقاشی خط بوجودآورده اند و قصد دارند شرایطی را فراهم کنند تا شاید پاسخی برای پرسش‌های کلیدی خود بیایند در واقع خوشنویسان مشغول کارند نمایشگاهی پژوهشی است و برگزارکنندگان تنها به صرف نمایش آثار اکتفا نکرده اند.

همچنین محمد فدایی در این نمایشگاه یک نقاشی خط را به نمایش گذاشته است؛ اثری که اتفاقا به فضای نقاشی بسیار نزدیک می شود و به نوعی به مخاطب تصویری از هول و ولای سوختن و آتش گرفتن را القاء می کند.

آتشی که مخاطب نمی داند آیا همچون آتش بر ابراهیم خلیل الله و یا سیاوش سرد خواهد شد یانه! و در کنار این اینستالیشن تعدادی شمع قرار داده اند که مخاطبان با روشن کردن این شمع ها به نوعی با این اثر درگیر می شوند که آیا فاجعه ای در راه است و برای فرا نرسیدن آن باید دعا کرد و یا نه بر گوری که مرده ای در آن نیست باید گریست!

وبا ارائه این اینستالیشن در واقع مفهوم و موضوعی که در خوشنویسان مشغول کارند به چالش کشیده شده است.

محمد فدایی یکی از هنرمندان این نمایشگاه در گفت وگو با خبرنگار تجسمی هنرآنلاین گفت: وضیعت مرزی تلاش من و بهرام حنفی است برای طرح این پرسش که آیا می توان در لحظات بحرانی و پر دلهره با خط احوال آدمی را تصویر کرد و خوشنویسی که برآمده از سنت تزئینی هنر ایرانی است را به کار گرفت؟

او افزود: توانایی فرم‌های خوشنویسی از معماری گذشته تا آثار معاصر واضح است. قابلیت های اکسپرسیو خوشنویسی هم بسیار بالاست و کافی است حرکات قلم کمی سریع و آزاد و رها شود و شاید کمی ابزار کار تغییر کند. سوال این جاست که آیا خوشنویس می تواند همچون یک نقاش چشم در چشم واقیعت بدوزد، توفان را دریابد و بی آن که برای بیان توفان از شعر و کلمه وام بگیرد مفهوم مورد نظر خود را بیان کند.

این هنرمند ادامه داد: نقطه تلاقی آثار من و بهرام حنفی در این است که آثار من و بهرام حنفی پرداختن به موضوع اضطراب جهان است. در هول و اضطراب زیستن و برای رسیدن به این موضوع، برای خلق آثارمان از تکنیک شستشو بهره گرفته ایم و درآثار هر دو به نوعی رنگ های شسته شده، لکه های کنده شده، ترکیب‌های هولناک و حرکت‌های ناگهانی قلم به چشم می خورد که اتفاقا برخلاف سنت رایج در خوشنویسی و نقاشی خط خلق شده اند.

فدایی از جمله هنرمندانی است که برای خلق آثارش از ابزار بسیار متفاوتی چون پمپ باد و سشوار استفاده می کند و پس از هر مرحله رنگ گذاری و کار؛ آثارش را با آب فشار قویی می شورد.

این هنرمند همچنین افزود:این یک نمایشگاه پژوهشی است و نمایشگاه دوم این مجموعه آبان ماه در گالری ویستا برپا خواهد شد.

بهرام حنفی هم در باره این نمایشگاه گفت: خط مرزی دربرگیرنده آثاری است که درسال 92 تا همین اواخر خلق کرده ام و در این آثار تجربیات جدیدی در رنگ و نقاشی خط داشته ام و تجربیات این دوره ام به شدت از خط فاصله گرفته است و بسیار نقاش گونه شده است.

او افزود: تمام آثاری که در این نمایشگاه از من به نمایش درآمده با تکنیک ابداعی خودم با استفاده از ابزار لولا در و با غلتک و با رنگ های اکرولیک صنعتی انجام شده است.من خودم به این تکنیک رسیده ام و واقعا نمی دانم آیا فرد دیگری نیز به این شیوه به خلق اثر می پردازد یا خیر.

این هنرمند ادامه داد: روح من با خوشنویسی عجین شده است و من همچنان به مرکب و کاغذ وفادار هستم اما تحصیلات دانشگاهی ام و آشنایی ام با تکنیک های نقاشی و چاپ زمینه ای را فراهم کرده است که تجربیات جدیدی را در آثارم بکنم.

حنفی درباره چرایی اهمیت نمایشگاه خوشنویسان مشغول کارند گفت: هدف عمده من و محمد فدایی از برپایی این نمایشگاه پژوهشی این بود که آیا با بهره گیری ازامکانات خوشنویسی می توان اثری معاصر خلق کرد و این نمایشگاه کنکاشی هنرمندانه برای پاسخگویی به این موضوع است. البته شخصیت فردی و هنری من به گونه ای است که با برپایی هر نمایشگاه و هر اثر قصد دارم پرسشی را مطرح کنم و یا برای یکی از پرسش هایم پاسخی بیابم.

او درباره تفاوت آثار ارائه شده اش با سایر پیشین اش گفت: من تقریبا از سال 1385 فضاهای جدیدی را در آثارم تجربه کرده ام که برخی از این آثار هنوز ارائه نشده اند. برخی از آثار این دوره ها رنگی و برخی تک رنگ هستند و در مجموعه اخیر تجربیات جدیدی دراستفاده از رنگ داشته ام.

حنفی درباره شیوه رنگ گذاری در آثارش گفت: شیوه خلق آثارم بسیار متنوع است و تا پایان کار نمی دانم که اثرم چگونه خواهد شد. چون پس از رنگ گذاری هر لایه و پیش از خشک شدن کامل اثر آن را با آب فشار قویی می شویم و در جریان این شست و شو ها بخشی از لایه ها و تکه های رنگ ها برداشته می شود و دوباره روی این لایه رنگ می گذارم.

او درباره بازخورد سایر هنرمندان با نمایشگاه مشترکش با محمد فدایی گفـت: بازخورد این نمایشگاه برایم بسیار خوب بود و نظرات متنوعی از طیف های شرکت کننده در این نمایشگاه دریافت کردم.

عنایت اله نوری نظری یکی از هنرمندانی بود که در روز نخست از این نمایشگاه بازدید کرد، او به هنرآنلاین گفت: من همواره با شناختی که از آثار بهرام حنفی دارم، انتظار دارم که آثار متفاوتی از او ببینم و حتی توقع کارهای بسیار عجیب و غریب تر از این نمایشگاه را از او دارم.

او افزود: من تا پیش از این آثار محمد فدایی را ندیده بودم اما به نظرم با این که او هنرمند خوش فکر و با ایده‌ای است و خلاقیت در آثار به چشم می خورد به نوعی متاثر از بهرام حنفی است.

این هنرمند پیشکسوت گفت: البته من با عنوان نمایشگاه خوشنویسان مشغول کارند کنار نمی آیم و برایم عجیب است که چرا این عنوان را برای این نمایشگاه گذاشته اند. اگر فرض را بر این بگیریم که به جای خوشنویسان مشغول کارند کلمه کارگران مشغول کارند را در این گزاره بگذاریم با این موضوع روبرو می شویم که خوشنویسان تنها کار فیزیکی می کنند و در هنگام خلق اثر هیچ ایده، فکر و احساسی ندارند . من با این موضوع مشکل دارم و چنین نگاهی به خوشنویسان و آثاری که خلق کرده اند ندارم.

او افزود:به نظرمن این نمایشگاه از پتاسیل بصری و فکری بالایی برخوردار است و هنرمندی که صرفا با خط آشنایی داشته باشد نمی تواند به چنین ایده ای برسد این نمایشگاه به نوعی حاصل درهم آمیختگی همسان خط، نقاشی و گرافیک است که اگر به هر یک از این موارد بی توجه ای می شد؛ شاهد چنین آثاری نبودیم.

اسماعیل رشوند هم درباره این نمایشگاه گفت: نمایشگاه کارگران مشغول کارند بسیار جسورانه بود و از همان بدو ورود و نوار زردرنگ خوشنویسان مشغول کارند مخاطب با ایده های جدیدی روبرو می شود و ایده این نمایشگاه زائیده فکر خود هنرمندان این نمایشگاه بود.

او افزود: من با شناختی که از آثار بهرام حنفی دارم همواره از او انتظار نمایشگاه های متفاوتی دارم او با شناخت و تبحری که در خوشنویسی دارد از امکانات خط به خوبی در آثارش بهره گرفته است و در آثارش حرکت های خطوطش بسیار تند و سریع هستند و این گونه از خطوط سنتی خوشنویسی فاصله گرفته است.

به گفته رشوند؛ آثار حنفی بسیار خوش رنگ هستند و او در آثارش به مواردی اشاره می کند که پیش از این کمتر سابقه داشته است. او در آثارش به دنبال چیز دیگری است. من آثارش را دوست دارم و به نظرم نمایشگاه متفاوت و موفقی بود.

او افزود: من پیش از این نمایشگاه تنها 2 اثر از محمد فدایی دیده بودم و به نظرم او هم جوان خوش فکری است و با حنفی هر 2 با ایده های خلاقانه ای که دارند این نمایشگاه را برپا کرده اند و آثاری را خلق کرده اند که احساس و عاطفه در آن ها موج می زند و این احساس و عاطفه نمود بصری هم در کل اثر پیدا کرده است.

این هنرمند ادامه داد:حرکت های تند حنفی در آثارش نشان می دهد که ترس و نگرانی و هیجان چگونه می تواند یک اثر را تحت شعاع قرار بدهد و یک اثر تنها فرم و ترکیب بندی نیست . فدایی نیز در آثارش به شدت از خط فاصله می گیرد و مخاطب بیشتر با نقاشی روبرو می شود.

عین الدین صادق زاده هم درباره این نمایشگاه گفت: آثار بهرام حنفی و محمد فدایی را با هر دیدگاهی که با سایر هنرمندان این عرصه مقایسه کنیم به نظرم این نمایشگاه قابل تامل و مهم است و با آثار نو و متفاوتی روبرو هستیم. البته به نظر من این تلاش ها در آغاز راه است و باید با برپایی 4 و 5 نمایشگاه دیگر بتوان این ایده ها را با مخاطب سهیم شد. چون یک نمایشگاه به تنهایی نمی تواند کاردگردی که هنرمندان آن مدنظرشان است را اجرایی کند.

او افرود: با این که بهرام حنفی از بیماری رنج می برد اما این موضوع موجب نشده که از قدرت کارهایش کاسته شود. خطوط در آثار او در عین حرکت و شتابی که دارند بسیار استوار و محکم هستند و فرم های متنوعی دارند و اگر قرار باشد نسبت نقاشانه و خطاطانه را در این آثار بررسی کنم به نظرم در آثار حنفی تنها یک سوم کار خط است و باقی رنگ است.

صادق زاده درباره آثار محمد فدایی هم گفت: با این که من تنها پیش از این چند اثر از او دیده بودم و این برای نخستین بار است که چند اثر او را در کنار هم می بینم به نظرم او هنرمند مبدعی و خلاقی است و برای بیان این حرف به این نمایشگاه بسنده نمی کنم او پیش از این هم از خط و امکانات آن برای طراحی پارچه به خوبی بهره برده و لباس هایی که با خطوط کار کرده است بسیار قابل تامل و نو هستند.

نمایشگاه خوشنویسان مشغول کارند تا 28 خردادماه در گالری مژده برپا است.

گزارش تصویری مرتبط

انتهای پیام/مریم آموسا